🖥سی ان سی چیست؟ بررسی عملکرد و کاربرد انواع دستگاه سی ان سی

⏰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: 10 دقیقه

همونطور که توی بخش مقدمه گفتیم با پیشرفت علم روز به روز دستگاه و ماشین آلات جدیدی وارد کارخونه و کارگاه های صنعتی و تولیدی شدن. این دستگاه ها تونستن سرعت و کیفیت کار رو بالا ببرن و با توجه به دقت بالایی که داشتن از هدر رفتن مواد مصرفی و زمان جلوگیری میکردن. سی ان سی یکی از همین دستگاه های پیشرفته بر اساس علم روز هست که توی صنایع مختلفی مثل چوب، فلز، پلاستیک، یشه و... استفاده میشه. شاید برای خیلیا سی ان سی رو فقط در حد اسم بشناسن و اصلا از کاربردهاش و نحوه کار کردنش اطلاعات زیادی نداشته باشن من امروز اومدم که با همدیگه یه بررسی از این که اصلا CNC چی هست؟ کاربردش چیه و چطور کار میکنه و حتی مدلای مختلفش داشته باشیم.

سی ان سی چیست؟

سی ان سی مخفف عبارت Computer Numerical Control به معنی کنترل عددی کامپیوتر. با توجه به این که سی ان سی با کمک نرم افزارهای کامپیوتری کار میکنه اگر با نرم افزار آشنا باشید به راحتی می‌تونید تمام محدودیت های دستی رو کنار بزنید و بهترین خروجی رو بگیرید. زبان ماشین های سی ان سی جی کد (G Code) هست که برای کنترل سرعت و سایر هماهنگی ها نوشته میشه و از مزایای ماشین سی ان سی اینه که به راحتی طبق برنامه سرعت و موقعیت اجزای دستگاه رو میتونیم مشخص کنیم. ابعاد و اندازه قطعه کار به راحتی از طریق کامپیوتر مشخص میشه، حکاکی، برش و همه کارهایی که با سی ان سی انجام میشه به راحتی با کمک سیستم کامپیوتر تعیین میشن.

انواع سی ان سی

سی ان سی ها رو از چند منظر میشه تقسیم کرد. برای مثال از نظر قابلیت به گروه هایی مثل برش پلاسما، تراش، فرز، وایرکات، واترجت و... تقسیم کرد. از نظر کاربرد هم به گروه هایی مثل حکاکی و منبت، چوب، چرم، پارچه، فلز، سنگ و... تقسیم کرد که در ادامه به طور خلاصه درمورد هر گروه صحبت می‌کنیم.

با هم بخوانیم: آشنایی با ماشین آلات صنایع چوب

دستگاه فرز و تراش CNC

دستگاه فرز سی ان سی از چند محور تشکیل شده که معروف ترین آن ها مدل سه محوره X، Y و Z هست. فرز سی ان سی از طریق برنامه هایی مشخص کار میکنه و اعداد، حروف و اشکال رو بر روی قطعه کار اجرا می‌کنه. امروزه فرز CNC توی صنعت جزو ماشین آلات مهم به حساب میاد.

یک نمونه از دستگاه های سی ان سی که کاربرد جالبی داره دستگاه تراشه، دستگاه تراش CNC برای مواردی که اشکال پیچیده رو میخوایم ترسیم کنیم مثلا چند دایره و منحنی در هم گره خورده قابل استفاده است. 

وایرکات، واترجت و برش پلاسما

این سه مدل سی ان سی ساختار بسیار جالبی دارن و برای برش از تکنولوژی خاص خودشون استفاده میکنن. برای مثال واترجت ها با کمک فشار بالای آب میتونن فلزات یا گرانیت و مواد سخت رو برش بزنن و به خاطر ساختار آب مناسب متریال هایی هستش که تحمل گرمای زیاد رو ندارن و زود توی دمای بالا آسیب میبینن. 

وایرکات هم با کمک جرقه های الکتریکی میتونه قطعه کار رو فرم و شکل بده و روش کارش به این صورته که دو تا الکترود به کار گرفته شده و تخلیه جریانی که بینشون رخ میده باعث میشه به راحتی بخشایی از قطعه کار حذف بشه.

برش پلاسما هم یه نمونه دیگه از سی ان سی هاست که مواد رو با تورچ پلاسما برش میزنه. نیرویی که از ترکیب پلاسما، قوس الکتریکی و گاز فشرده تولید میشه مناسب برش فلزاته.
علاوه بر این موارد که گفته شد سی ان سی بر اساس کاربرد هم به مدلای مختلفی مثل سی ان سی چوب، سی ان سی فلز، سی ان سی پارچه و سی ان سی سنگ تقسیم میشه که ما میخوایم در ادامه صحبتامون بیشتر به سی ان سی چوب و مدلای مختلفش اشاره کنیم.

انواع سی ان سی چوب

یکی از صنایع بزرگ که از دستگاه سی ان سی خیلی استفاده میکنه صنعت چوبه. چوب یکی از مواد اصلی و پایه ساخت وسایل مختلفی مثل مبلمان، درب، کابینت و کمد، اجزای دکوراسیون داخلی، ظروف چوبی، سرویس خواب، میز و صندلی اداریه. برای ساختن این همه وسیله چوبی که بدون شک ظریف کاری توی برش، فرم دادن کار، کنده کاری و ایجاد طرح و نقش مهمه باید از سی ان سی استفاده بشه تا خروجی کار اون چیزی که مدنظرمونه دربیاد. حالا سی ان سی چوب خودش مدلای مختلفی داره از لحاظ کارکرد و ابعاد با هم متفاوتن و باید این مدلا رو بشناسیم و طبق نیازمون توی کار تصمیم بگیریم کدوم دستگاه به کارمون میاد. 

سی ان سی تخت

سی ان سی تخت که به ماشین تراش، سی ان سی چوب و منبت هم معروفه یکی از پرکاربردترین مدل سی ان سی چوباست. سی ان سی تخت در راستای محور X، Y و Z کنترل میشه. این مدل سی ان سی توی ابعاد مختلفی تولید میشه یعنی میز کار با ابعادهای کوچیک مثل 60 در 90 داره تا میزای بزرگ بالای 4 متر و طبق نیاز کارگاهتون میتونید ابعادی که میخواید رو انتخاب کنید. یه سری مولفه مهم مثل ریل ها، واگن ها، سیستم انتقال قدرت و... توی کارکرد سی ان سی تخت موثرن.

سی ان سی سوراخ کاری

برای ساخت وسایل چوبی سوراخ کاری هایی لازم میشه که با کمک اونا اتصالات رو انجام میدیم حالا برای این کار سوراخ کاری از سی ان سی مخصوصش که سی ان سی سوراخکاری یا الیت زن معروفه استفاده می‌کنیم که ناگفته نمونه بعضی از این سی ان سی ها قابلیت ایجاد شیار و برش های خاصی رو هم دارن. 

سی ان سی روتاری

سی ان سی روتاری با چرخوندن قابل کنترل قطعه کار، اون را در معرض ابزار قرار میده و نقوش منبت رو به بهترین شکل روی قطعه کار ایجاد می‌کنه. ماشین آلات سی ان سی روتاری در ابعاد و اندازه‌های متفاوتی ساخته می‌شن که در کار با تیراژهای بالا از این سی ان سی با چندین هد به صورت هم‌ زمان بهره می‌برن. سی ان سی روتاری رو بر اساس تعداد هد و کله میشناسن و تعداد هد نقش مهمی توی سرعت کار داره این گروه از سی ان سی ها برای کارگاه ها و کارخونه های تولید انبوه خیلی مناسبن.

مشاهده لیست قیمت انواع سی ان سی

مزایای استفاده از دستگاه CNC 

• دقت بالا و کاهش خطاهای انسانی
• سرعت بالا و صرفه جویی در زمان
• امکان نظارت گروهی از دستگاه چون در اکثر مدل ها قابلیت شبکه کردن دستگاه وجود دارد. 
• عیب یابی راحت ( به دلیل آلارم هایی که دارد عیب یابی آن راحت است)
• در بعضی مدل ها امکان کنترل از راه دور نیز وجود دارد.
• افزایش بهره وری و راندمان کار

نکات مهم در زمان خرید دستگاه سی ان سی 

1. عملکرد دستگاه را بسنجید. برای چه کاری میخوای سی ان سی بخری؟ اگر هم حکاکی داری هم برش و هم سوراخ کاری پس بهتره که دستگاهی بخری که همه این قابلیت ها رو یک جا داره.

2. ابعاد دستگاه مهمه، میخوای میز کارت چقدر باشه یا بهتره بگیم بیشترین ابعاد تولید محصولت چقدره و بر اساس اون دستگاه رو بخر. مثلا درب بزرگ کار میکنی یا فقط درب کابینت؟ اینجوری بهتر میتونی تصمیمی بگیری.

3. انتخاب نوع موتور، موتور سروو یا استپر؟ درسته موتور سروو هزینه اش بیشتره اما دقت و گشتاورش هم بالتر و بهتره پس طبق بودجه ات اینو انتخاب کن و در کنارش یه نیم نگاهی به بهتر بودن سروو هم بنداز.

4. تعداد محور دستگاهت میخوای چندتا باشه؟ حداقلش 3 تا محور توی سی ان سی استفاده میشه اما دستگاه های روتاری حداقل 4 محورن و بعضی مدلاش حتی پیش میاد 12 محور هم دارن.

5. توان پیشروی دستگاه رو که بر حسب متر بر دقیقه است در نظر بگیر چون توان پیشروی روی سرعت کار موثره.

6. دقت دستگاهت رو که بر حسب میکرون هست در نظر بگیر و بررسیش کن.

7. هوا خنک یا آب خنک بودن دستگاه رو هم حتما در نظر داشته باش.

8. سرعت اسپیندل و فاصله اش تا میز کار رو چک کن و تعداد دنده هاش رو هم فراموش نکن.

9. تعداد الکتروموتور دستگاه برات مهم باشه و بررسیش کن. 

از نظر شما موقع خرید یه دستگاه سی ان سی چه مواردی مهمه و باید بررسی بشه خوشحال میشیم نظرت رو با ما به اشتراک بذاری و در ادامه با همدیگه یه فیلم کوتاه از نمونه کار سی ان سی چوب ببینیم.