همانطور که می‌دانید، در صنعت چوب به ساخت و تولید انواع محصولات چوبی مانند مبلمان، کابینت، سرویس خواب، میز و صندلی، کمد، وسایل تزیینی و دکوری و غیره پرداخته می‌شود. این محصولات تنوع بسیاری در طرح و مدل دارند که افراد براساس سلیقه و کارکردی که از آن انتظار دارند، می‌توانند هر کدام را انتخاب کنند. این در حالیست که نجاران باید برای ساخت این وسایل چوبی به نحوه ساخت و انتخاب نوع چوب توجه بسیاری کنند. به دلیل اینکه بتوان از سازه‌های چوبی در هر محیطی، داخلی یا خارجی مورد استفاده قرار گیرد. اما مشکلی که ممکن است پس از مدت‌ها برای سازه‌ها و وسایل چوبی پیش بیاید، رنگ پریدگی آنها می‌باشد. برای رفع این مساله می‌توان از انواع روغن‌ها و موادی استفاده کرد که باعث براق شدن چوب نیز خواهد شد. جلا دهنده‌های چوب یکی از انواع این مواد است که از آن برای نمایان شدن چوب نیز استفاده می‌شود. بنابراین این ماده می‌تواند کاربردهای بسیاری برای نجاران و افراد داشته باشد تا جلوه کار چوبی را چند برابر کنند. در ادامه مطلب به مقایسه انواع جلا دهنده چوب می‌پردازیم، پس با مطالب زیر همراه باشید.
جلا دادن و براق شدن چوب
در صنعت چوب، از هنرهای بسیاری مانند منبت کاری، پیکرتراشی، معرق کاری و غیره برای اجرای طرح روی چوب استفاده می‌شود. نجاران و هنرمندان برای اجرای طرح روی چوب از ابزارهای بسیاری استفاده می‌کنند تا بتوانند به طرح مورد نظر با ظرافت خاص برسند. پس از آن برای جلوه دادن بیشتر به چوب طراحی شده باید از موادی استفاده کنند تا طرح به صورت براق و زیباتر دیده شود. از این رو آنها می‌توانند از انواع جلا دهنده چوب استفاده کنند زیرا این ماده باعث براقیت چوب و نمایان شدن بهتر طرح‌های چوب خواهد شد که جلوه طبیعی کار نیز حفظ می‌شود. همچنین می‌توان از جلا دهنده‌ها برای پنهان کردن نواقص و رنگ پریدگی سازه‌های و وسایل چوبی قدیمی نیز استفاده کرد. انواع جلا دهنده شامل واکس، شلاک، جلا دهنده پایه آب، روغن، لاک الکل، وارنیش و غیره می‌باشد که افراد نسبت به نیاز، نوع سازه و کیفیت می‌توانند آنها را استفاده کنند. هر کدام از این جلا دهنده‌ها درجه‌های مختلفی از لحاظ کیفیت، دوام، ترمیم و کاربرد دارند؛ بنابراین باید بدانید برای چه کاری از چه نوع جلا دهنده‌ای استفاده کنید. برای استفاده راحت‌تر و کاربردی از جلا دهنده باید حلال مناسب آن مانند تینر روغن و بنزین را استفاده کنید تا به صورت رقیق شده در بیاید. نکته‌ای که در این مرحله باید در نظر بگیرید، حلال مورد نظر بستگی به استفاده از قلم مو، پیستوله یا غلتک دارد که می‌خواهید روی چوب بزنید. البته استفاده از تینر روغنی می‌تواند سرعت بالایی در خشک شدن آن روی سطح چوب داشته باشد.
وارنیش
جلا دهنده وارنیش جزء رزین با دوام می‌باشد که از طریق روغن خشک شونده تغییر ماهیت می‌دهد. زمانیکه وارنیش برای جلا دادن محصولات چوبی استفاده می‌شود، در برابر رطوبت، حرارت و موادی که می‌توانند به این محصولات آسیب وارد کند، مقاومت خاصی می‌دهد. میزان روغنی که به عنوان حلال برای این نوع جلا دهنده در نظر گرفته شده، به سه دسته پر روغن، میان روغن و کم روغن تقسیم می‌شود. میزان روغن بیشتر می‌تواند انعطاف و نرم تر شدن جلا دهنده وارنیش باشد تا کارایی بیشتری در زمان استفاده مشاهده شود. از آنجایی که این نوع جلا دهنده در انواع مختلفی تولید شده است، کاربرد متفاوتی نیز دارد. وارنیش آلکیدی از انواع جلا دهنده‌های پر کاربرد است که علاوه بر نجاری برای مصارف خانگی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. وارنیش فنولیک با ترکیب روغت چوب برای جلا دادن سطوح خارجی در نظر گرفته می‌شود. وارنیش نوع اورتانی از چوب در برابر حرارت، ساییده شدن محافظت می‌کند و دوام بیشتری به آنها خواهد داد.
سیلر و کیلر
سیلر به عنوان بتونه مایع برای پوشانندگی درز و منافذ جهت یک دست کردن چوب در بازار عرضه می‌شود. این ماده بی رنگ است و پس از مصرف روی چوب قابل مشاهده نمی‌باشد، بنابراین سطح تمیز و صافی را برای رنگ کردن می‌توان با آن آماده کرد. ماده بی رنگ سیلر از موادی شامل زینک روی، رین سویدا، رزین نیترو سلولز و حلال وایلن بوتیل تشکیل شده است. بنابراین با ترکیب این مواد، ماده‌ای با کیفیت تولید می‌شود تا بعد از استفاده، چوب دچار ترک خوردگی یا پوسته شدن نشود. برای استفاده بهتر و کاربردی از این ماده مایع سفت می‌توان آن را با تینر مخلوط کرد تا مایعی رقیق داشته باشیم و نتیجه بهتری پس از استفاده و پوشانندگی روی سازه مشاهده کنیم. نحوه استفاده از سیلر به این صورت است که باید برای پوشانندگی درز و منافذ موجود روی سطح چوب از پیستوله بادی، قلمو یا کاردک استفاده کرد. به این دلیل که اگر قبل از سیلر شدن به چوب از رنگ آستری برای آن استفاده کرده باشیم، دچار جدا شدن رنگ از سطح نشود. با این کار سطح صاف و مناسبی برای سنباده زدن و رنگ کردن چوب خواهیم داشت؛ به شرطی که زمان مناسبی برای خشک کردن سیلر چوب بگذاریم تا کاملا خشک شود.
لاک الکل
در صنعت چوب پس از تولید و ساخت یک سازه چوبی نیاز به پرداخت آن می‌باشد تا بتوان جلوه بهتری به کار داد. یکی از بهترین روش‌ها در مرحله پرداخت، استفاده از جلا دهنده لاک الکل است. این نوع جلا دهنده به راحتی جذب بافت چوب شده و دوام آن را افزایش خواهد داد. از طرفی سرعت خشک شدن بالایی پس از استفاده دارد. لاک الکل مانند دیگر جلا دهنده‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام از ویژگی‌های خاص خود در زمان استفاده برخوردار می‌باشند. بهترین حلال لاک الکل، آکریلیک یا کاتالیزور می‌باشد که باعث مقاومت بالا در پوشش آن روی چوب خواهد شد.
شلاک
نوع دیگری از جلا دهنده رزینی، شلاک است که از رزین طبیعی تشکیل شده است. شلاک از ترشح نوعی حشره روی درخت به دست می‌آید که با حل کردن آن داخل الکل اتیل این ماده جلا دهنده به دست می‌آید. این نوع ماده به دلیل اینکه از مواد طبیعی به دست آمده عملکرد مطلوبی در جلا کردن چوب خواهد داشت. شلاک مانند دیگر مواد جلا در انواع گوناگونی تولید شده است که به صورت خشک یا رقیق در بازار عرضه می‌شود. اگر آن را به صورت خشک تهیه کنید به راحتی می‌توانید با حل کردن الکل اتیل داخل آن به میزان مورد نظر، شلاک را رقیق کرده و روی سطح چوب بزنید.
واکس چوب
عواملی مانند آب و نور می‌توانند آسیب جدی به سطح کار چوبی وارد کنند، تا حدی که کارایی و جلوه آن را از دست بدهد. نور محیط باعث رنگ پریدگی چوب و آب باعث بلند شدن سطح چوب خواهد شد. برای جلوگیری از این مشکلات می‌توان از واکس چوب استفاده کرد. خاصیت استفاده از واکس چوب روی سطوح چوبی باعث ایجاد مقاومت در برابر گرد و غبار، آب و نور می‌شود. با این کار شما اطمینان بیشتری در نگهداری از وسایل چوبی قدیمی و عتیقه خود خواهید داشت. واکس ماده‌ای غلیظ و جامد است، بنابراین قبل از استفاده از آن باید در دمای محیط قرار بگیرد تا کارایی خوب آن حین کار به چشم مشاهده شود. بعضی از واکس‌های موجود در بازار خاصیت جلوگیری از نفوذ آب به سطح چوب را ندارند اما نوع با کیفیت و مرغوب این ماده می‌تواند پاسخگوی این نیاز برای مشتریان باشد.
سخن آخر
امیدواریم با مطالعه این مقاله اطلاعات کافی و کاملی از انواع جلا دهنده چوب به دست آورده باشید. استفاده از جلا دهنده باعث براقیت چوب و نمایان شدن بهتر طرح‌های چوب خواهد شد که جلوه طبیعی کار نیز حفظ می‌شود. نجاران پس از ساخت سازه‌ها و وسایل چوبی باید از جلا دهنده استفاده کنند تا از رطوبت، حرارت و آسیب به چوب در محیط‌های مختلف جلوگیری شود. اما با توجه به اینکه جلا دهنده‌ها در انواع گوناگونی از لحاظ میزان کیفیت و براقیت تولید شده‌اند، افراد باید بدانند از کدام یک آنها و چگونه باید استفاده کنند تا نتیجه مطلوبی از جلا دهنده روی سطح چوب با بافت‌های گوناگون بگیرند.