چوب در علم گیاه شناسی قسمت سخت و محکم زیر پوست درختان و گیاهان در بخش ساقه می‌باشد که دارای ساختار و بافت آوندی است. چوب با توجه به نوع درخت، بافت و رنگ و موارد مختلف به گروه های متنوعی همچون راش، گردو، روسی، صنوبر و... تقسیم می‌شود که متناسب با نیاز و نوع وسیله ای که می‌سازید انتخاب می‌گردند. یکی از مهم ترین موارد در ساخت محصولات چوبی، محافظت از چوب در برابر آسیب هایی از قبیل رطوبت، دما، موریانه و... می باشد و از این مهم تر با توجه به ساختار کارگاه ها و حتی مکان‌های مختلف از چوب و سازه های آن در فضای باز استفاده می شود که آسیب های ذکر شده به مراتب زیادتر هستند. در کارگاه های صنعت چوب چه بزرگ و چه کوچک، صفحات چوبی از قبیل ام دی اف، نئوپان، روکش ملامینه و... در محیط های باز و بسته نگهداری می‌شوند که ممکن است در معرض رطوبت، قرات باران، موریانه، آتش سوزی، مواد آلاینده و اشعه های مضر خورشید قرار بگیرند و این مورد یکی از دغدغه های نجاران و ام دی اف کاران می باشد.علاوه بر کارگاه ها سازمان های زیباسازی معابر شهری برای طراحی دکوراسیون شهری از سازه های چوبی استفاده می کنند که در صورت محافظت نشدن پس از مدتی آسیب هایی می بینند که علاوه بر زشت شدن نمای شهر از لحاظ اقتصادی نیز به صرفه نیست. با توجه به دلایل ذکر شده ما قصد داریم روش چگونگی محافظت از سازه و محصولات چوبی را در اختیارتان قرار دهیم.
نکات مهم نگهداری از سازه های چوبی در فضای باز
در بخش های پیشین به ذکر آسیب های احتمالی که بر اثر عدم محافظت از چوب در فضای باز، سازه های چوبی را تهدید می کند پرداختیم. اما برای این مهم باید به جزیی ترین موارد نیز دقت کنید و از ریزترین مشکل غافل نشوید. مواردی که باید در مراقبت از چوب در فضای باز به آن ها توجه کنید به شرح زیر می باشند:
- آب و هوا
- نوع چوب
- چسب چوب
- بتونه
- روغن های گیاهی
- رنگ
آب و هوا
یکی از مهم ترین نکات در نگهداری سازه های چوبی در فضای باز نوع آب و هوای منطقه سکونت شما می‌باشد. برای مثال در مناطق کویری و گرم مهم ترین خطر اشعه های مضر خورشید می باشد و باید به دنبال راهی برای محافظت از محصولات چوبی در برابر اشعه هایی همچون UV باشید. یا اینکه اگر در مناطق مرطوب فعالیت دارید باید به حفاظت از چوب در برابر آب و رطوبت و آب گریز کردن سازه بپردازید.
نوع چوب
مورد دوم برای تعیین بهترین روش حفاظت از محصولات چوبی دقت در انتخاب چوب به کار رفته در سازه می باشد. برای مقال در بخش های مرطوب، چوب توت مقاومت خوبی از خود نشان می دهد، چوب ساج یکی از گران ترین چوب های مقاوم در برابر مشکلات آب و هوایی می‌باشد که اگر به قیمت آن دقت کنیم مواردی همچون کاج، نراد، یولکا و روسی جایگزین های تقریبا خوبی برای آن می باشند. علاوه بر موارد ذکر شده با رعایت نکاتی همچون پوشش دهی با کیفیت می توان از چوب ترمو نیز برای ساخت محصولات چوبی در فضای باز استفاده نمود.
چسب چوب
این نکته مهم را در نظر بگیرید که چسب چوب به کار رفته در ساخت محصولات چوبی فضای باز با فضای بسته متفاوت می‌باشند. چسب چوبی که در فضای باز به کار می‌رود در برابر اشعه خورشید و تغییرات دمایی و رطوبت مقاوم است. اگر از چسب چوب های معمولی استفاده کنید بدون شک پس از مدتی خاصیت چسبندگی خود را به دلیل مشکلات جوی از دست می‌دهد. نکته مهمی که باید در نظر بگیرید این است که محصولات تولید شده مناسب فضای باز دارای اتصالات مقاوم و محکم هستند که طول عمر بیشتری داشته باشند.
بتونه
رنگ کاری شامل چند بخش مختلف است که بتونه کاری یکی از مهم‌ترین زیر ساخت های آن محسوب می‌شود. بتونه نقش مهمی در پوشش دهی درز، ترک و سوراخ دارد و معمولا از بتونه مل و سیریش استفاده می‌کنند. توصیه ما این است که برای سازه های فضای باز یا از چوب های بدون درز و سوراخ استفاده کنید که مرحله بتونه کاری حذف شود یا از بتونه مل و سیریش استفاده نکنید و به جای آن بهترین مورد بتونه حرارتی است.
روغن های گیاهی
در گذشته برای مرحله روغن گیاهی از روغن های خام طبیعی استفاده می‌کردند اما امروزه روغن های گیاهی مخصوص چوب تولید می‌شوند که علاوه بر مراقبت بالایی که دارند از لحاظ آسیب های شیمیایی نیز در جایگاه مناسبی قرار دارند. گاهی ممکن است از روغن برای طی مراحل رنگ کاری و جلا دادن ظروف نیز استفاده کنید که در این شرایط باید به مضر نبودن روغن توجه نمایید، برای کسب اطلاعات بیشتر می توانیذ به مقاله رنگ آمیزی ظروف مراجعه کنید.
رنگ
در رنگ آمیزی چوب به کار رفته در سازه‌های فضای باز باید دقت نمایید که تمامی بخش ها، گوشه و کنار، زوایای مختلف و... را رنگ بزنید. در صورتی که یک بخش کوچک از چوب رنگ آمیزی نشود با نفوذ رطوبت یا سایر آسیب ها این مشکل به تمامی بخش ها نفوذ می کند. سعی کنید چند بار یا به اصطلاح از چند دست رنگ برای پوشش دهی سطح چوب استفاده نمایید. از نکات مهم در رنگ آمیزی این محصولات نوع رنگ است باید دقت کنید که از رنگ های فوری همچون سیلر، کیلر، نیم پلی استر، پلی اورتان و... استفاده نکنید زیرا از محافظت کمتری در فضای باز برخوردار هستند و به مرور پوسته پوسته می شوند.
پوشش دهی کامل چوب
سعی کنید برای بالا بردن کیفیت کار به پوشش دهی کامل چوب دقت نمایید و از موادی استفاده کنید که مرغوب می باشند. همچنین رعایت نکات ریز و طی کردن اصولی مراحل مهم می باشد. استفاده از چند لایه رنگ و روغن های گیاهی برای آب گریز کردن محصولات چوبی بسیار مهم می باشد. برای آموزش های بیشتر می توناید به مقالات دیگر چوبینر در رابطه با روش های رنگ آمیزی ظروف و رنگ کاری ام دی اف خام مراجعه نمایید.